Sarı Nokta Hastalığı/Makula Dejenerasyonu

Makula, gözün arka kısmında yer alan ve detaylı görüşümüzü sağlayan bir bölgedir. İşte bu bölge sayesinde okuyabilir ve ince detayları gözlemleyebiliriz. Makula iyi çalışmadığında, baktığımız alanda bulanıklık ve karanlıkla karşılaşabiliriz.

Makula dejenerasyonu, merkezi görme kaybına yol açar, ancak yan görme yeteneğini etkilemez. Örneğin, bir saati duvarda görebiliriz, ancak saatteki detayları ayırt edemeziz. Makula dejenerasyonu, tam körlüğe neden olmaz. Bu hastalar evde bazı işlerini yapabilirler, ancak tek başına dışarı çıkmak, okumak, yazmak, televizyon izlemek ve araba kullanmak gibi aktivitelerde zorluk yaşayabilirler.

Sarı nokta hastalığı (makula dejenerasyonu), farklı iki tip olarak bilinir:

Kuru Tip Makula Dejenerasyonu: Bu tip çoğu hastada görülür ve yaşlanmaya bağlı olarak gelişir. Yavaş ilerlediği için görme kaybı daha azdır ve uzun bir süre içinde ortaya çıkar.

Islak Tip Makula Dejenerasyonu: Sarı nokta hastalığına sahip kişilerin yaklaşık %10’unda görülür. Gözün arka kısmında anormal damarlanmaların gelişmesiyle ortaya çıkar ve sızıntılar ve kanamalarla belirti verir. Bu durumda görme kaybı ani ve ciddi seviyededir.

Sarı nokta hastalığı farklı kişilerde çeşitli belirtilerle ortaya çıkabilir. Bazen bir gözde ileri derecede görme kaybı olabilirken, diğer göz yıllarca sağlam kalabilir. Sarı nokta hastalığının erken dönemlerinde tanı koymak zor olabilir. Ancak her iki gözün etkilenmesi durumunda, okuma veya çalışma sırasında zorluklar yaşanmaya başlanabilir. Bu durumda şu belirtiler gözlenebilir:

Baktığınız noktanın ortasında koyu bir karanlık alan oluşur.

Baktığınız noktadaki düz çizgilerde eğrilikler veya bükülmeler görülür.

Renkler daha soluk görünür.

Toplumda özellikle 60 yaş üstü kişilerin yaklaşık %25’inde, 85 yaşında ise her iki kişiden birinde sarı nokta hastalığının belirtileri gözlenebilir.

Sarı nokta hastalığı için en önemli risk faktörleri şunlardır:

İleri yaş: 65 yaşın üzerindeki kişilerin yaklaşık %25’inde sarı nokta hastalığı bulunur.

Bir gözde sarı nokta hastalığı bulunması: Bir gözünde hastalık bulunan kişilerin yaklaşık %90’ında 2 yıl içinde diğer gözde de hastalık gelişir.

Genetik faktörler

Güneşe maruziyet

Hipertansiyon (yüksek tansiyon)

Sarı nokta hastalığında erken teşhis ve başlanan tedavi büyük önem taşır, çünkü mevcut tedavilerle görme kaybı genellikle geri döndürülemez, ancak ilerlemesi durdurulabilir.

Düzenli göz muayeneleri erken tanı için önemlidir. Rutin muayene sırasında görme keskinliği değerlendirilirken, kapsamlı bir retina muayenesi sarı nokta hastalığının tanısında büyük önem taşır.

Kuru tip sarı nokta hastalığı/makula dejenerasyonu: Kuru tip hastalarda düzenli olarak göz doktoruna gitmek ve göz sağlığı için gerekli vitamin ve mineral içeren antioksidan etkili ilaçları kullanmak önerilir.

Yaş tip sarı nokta hastalığı/makula dejenerasyonu: Bu tip hastalarda görme kaybı genellikle geri döndürülemez, ancak etkili bir tedavi ile ilerlemesi durdurulabilir veya yavaşlatılabilir.

Erken tanı ve tedavi, sarı nokta hastalığının etkilerini en aza indirmek ve görme kaybını önlemek için büyük önem taşır.